Eric Schoenmaker

“Het leuke van het vak schrijven is dat je het nooit leert.”
Simon Carmiggelt

Blog

Heer, waarom ronden wij af?

Kijk eens door een andere bril naar afronden; Deel 3.

  • 15 januari 2018
  • Aantal weergaves: 617
Heer, waarom ronden wij af?

Ik verbaas me er vaak over ons taalgebruik en bepaalde woorden in Nederland. 'Afronden' zo'n woord. Zo vraag ik mij wel 's af waarom we wiskundig 'afronden', 'afronden' noemen en gewoon 'ronden'. Het klopt dat we, als we afronden, wat cijfertjes van de notatie 'af' halen, maar we halen niet altijd wat van de waarden af. 1,7 wordt bijvoorbeeld 2 en dan doen we er dus wat bij. 'Bijronden' eigenlijk. Dus 'afronden' dekt de lading gewoonweg niet.

Met het in gebruik nemen van de term 'ronden' kunnen we de vrijgekomen term 'afronden' gebruiken voor 'naar beneden afronden' en de term 'opronden' of 'bijronden' gebruiken voor 'naar boven afronden'. Makkelijk, toch?

Toch is in het verleden ooit besloten het 'afronden' te noemen. Komt dat wellicht omdat men vroeger, bij de eerste afrondingen, altijd naar beneden werd afgerond? Dus eigenlijk: het afkappen van het teveel aan cijfers.

Of zit er wat anders achter?

Tijdens mijn diverse studies stond er altijd boven de wiskunde en statistiek tentamens dat resultaten tussentijds niet mochten worden afgerond. Alleen het eindantwoord moest afgerond worden en weergeven worden in de gevraagde opmaak. (2 punten aftrek als je per ongeluk toch drie cijfers achter de komma opgaf, waar er maar 2 gevraagd werden.) De reden dat er niet tussentijds afgerond mocht worden was dat de nauwkeurigheid van het antwoord afneemt zodra je tussentijds afrondt. Ofwel als je afrondt neemt de kwaliteit van je uitkomst af.

Afronden maakt je resultaat nooit beter. Of beter: afronden maakt je resultaat nooit juister.

Beter kan namelijk wel, dat is afhankelijk van je doelstelling. Door afronden kan het resultaat altijd dichter bij het gewenste resultaat liggen.  En als dat niet zo is, moet je niet afronden. Onlangs wilde ik de grootte van een daling van een opkomstpercentage benadrukken. Het was van 66% naar 54% gedaald. Door af te ronden 10% werd dat van 70% naar 50%. En dat klinkt nog ernstiger. De afgeronde waarden zijn voor mijn doel dus beter als de originele waarden. Andersom lijkt een daling van 64% naar 46% vele erger dan een op 10% afgeronde daling van 60% naar 50%. Je kunt dus afronden zoals het jou het beste uitkomt.

Maar goed, ik had het erover waarom het 'afronden' heet. En ik weet het natuurlijk niet, maar het zou kunnen zijn dat we in Nederland praten over AFronden omdat het zo duidelijk is  dat met afronden de kwaliteit van de cijfers de afneemt. Ik vind dat namelijk wel passen bij ons typisch Nederlandse pietluttigheid.

Toch zou ik graag 'afronden' afronden tot 'ronden'.