2018 ligt nu officieel achter ons. En verder dan we wellicht denken.
De jaren waarin wij nu leven raken sneller in vergetelheid dan de jaren uit bijvoorbeeld begin vorige eeuw of eerder. En dat komt niet omdat wij sneller vergeten, maar omdat we niks meer echt bewaren. En dan heb ik het niet over allerhande prullaria, hoewel het daar ook voor geldt. De meeste mensen kennen nog wel een oom of oma waarbij na het overlijden dingen in huis gevonden werden waarover een ander familielid zich verwonderde dat de overledene dat al die tijd bewaard had.
Dat komt steeds minder vaak voor: we leven nu in een samenleving waarin we zaken eerder vervangen of weggooien. Hoeveel van jullie heeft nog een mobiele telefoon die ouder is dan 3 jaar?

Maar het probleem is veel serieuzer. Alles wat 2018 tot 2018 maakte vervliegt veel sneller dan alles was 1907 tot 1907 maakte. Dat komt enerzijds door onze recyclemania, waardoor al onze afgedankte goederen gerecycled worden. Waar gebruiksvoorwerpen die 100 jaar geleden niet meer gebruikt werden nog wel eens ergens op een stapel of in een schuur belanden, wordt alles nu zoveel als mogelijk gerecycled of vernietigd. Er wordt nauwelijks iets bewaard voor het nageslacht.

En dat geld niet alleen voor gebruiksvoorwerpen. De hedendaagse cultuur wordt toch met name bepaald door digitale gedeelde foto's, blogs, vlogs, youtube-filmpjes, tweets, likes en shares. Alle data wordt electronisch opgeslagen. En er is geen enkel medium dat kan garanderen dat dit over 15 jaar nog leesbaar is.
Ik heb op zolder nog 3,5 inch diskette liggen met mijn afstudeerscriptie erop van meer dan 20 jaar terug. Getypt in WordPerfect 5.0.
Ik heb alleen geen computer meer die iets met die diskettes kan, en er is ook geen enkel software pakket meer te vinden die alle grafische afbeeldingen en wiskundige formules goed kan weergeven.

En zo gaat het met alles wat uit onze creatieve geest ontspringt.

Terwijl we nu nog kunnen genieten van briefwisselingen tussen Vincent van Gogh en zijn broer Theo, de mailwisseling tussen Ariana Grande en een van haar naaste familieleden wordt veel sneller onleesbaar, dan het papier waarop Vincent en Theo hun gedachten toevertrouwde.

En zelfs als data beschikbaar en leesbaar zou blijven: de betrouwbaarheid is 0%. Een aantal vrienden van mij hebben de RK-kerk verzocht hen uit te schrijven als gelovige. Maar ze hebben ook gevraagd om volledig uit de archieven verwijderd te worden, dat mag namelijk tegenwoordig. Als we over 50 jaar de RK-archieven induiken, zien we dus niet in 2018 een afname van het aantal gelovigen, maar zien we (als we verschillende bestanden gaan vergelijken) dat in de jaren 60 van de vorige eeuw relatief veel kinderen geboren zijn die niet bij het geloof van hun ouders zijn aangemeld. Geschiedvervalsing, noem ik dat.

We vervuilen onze eigen geschiedenis en maken het toekomstige generaties onmogelijk om nog te achterhalen hoe het werkelijk zat.

Zeker wanneer we over 3000 jaar een vergeten cultuur zijn en onze nazaten op basis van opgravingen en teruggevonden stukken moeten proberen uit te vinden hoe wij in 2018 en 2019 leefden, zullen ze niets aantreffen waar ze wat mee kunnen. Alles zal gerecycled of onleesbaar zijn. Men zal constateren dat onze cultuur ergens aan het begin van de 21ste eeuw op onverklaarbare wijze verdwenen is, omdat het in het geheel geen sporen meer van terug gevonden kunnen worden. Als een soort modern Atlantis.

Dat klinkt misschien als een wat negatief begin van 2019. Maar dat is het niet, want wat we hiervan kunnen leren is dat we niet leven voor toekomstige historici, we leven nu; voor onszelf en moeten daar het beste van maken.

Iedereen een mooi 2019 toegewenst. Maak er iets moois van. Iets voor je zelf. Iets voor een ander, mag ook. Iets waardoor je herinnerd wordt, zodat, als ze in de toekomst niks meer kunnen terugvinden van ons, onze mythische verhalen nog steeds de rondte doen.