Over het algemeen wordt het als positief ervaren wanneer mensen "principieel" zijn. Mensen die "uit principe" geen vlees eten, geen auto rijden of CO2 neutraal willen leven. En ze laten zich niet zo maar van hun principes afbrengen. Het feit dat het om hun principe gaat stompt iedere verdere discussie af.
En hoewel dat mooi klinkt als mensen principes hebben. Eigenlijk komt het er op neer dat ze geen argumenten willen geven voor hun keuzes, en wellicht ook wel niet hebben.
Ik zou kunnen zeggen dat ik uit principe niet steel. Maar dat slaat nergens op. Natuurlijk steel ik niet, maar daar heb ik geen principe voor nodig, dat heb ik goede redenen voor. Ik vind dat niemand het recht heeft zo maar een claim te leggen op iets van iemand anders of dat nu een portemonnee is, een auto of een lichaam. Je blijft met je poten van de spullen van anderen af. En waarom vind ik dat? Omdat ik ook wil dat anderen zo met mij omgaan. Ik verlaag mij niet tot het beroepen op principes o.i.d. Het is mijn eigen mening en zo wil ik leven.
Je niet op principes beroepen houdt ook de mogelijkheid open om erover te discussiëren en eventueel van mening te veranderen.
Mensen met principes zijn er vaak trots op dat ze niet van hun mening af gebracht kunnen worden. Eigenlijk geven ze dus aan dat ze extreem koppig zijn. "Wat je ook zegt, ik blijf bij mijn principes." Wat je eigenlijk zegt is: "Je kunt wel tegen argumenten hebben, maar ik luister toch niet." Sterker nog: veel principiële types gaan in het geheel niet in gesprek met anders denkenden (anders geprincipieerden???).
Een principe is een ongefundeerd uitgangspunt. Zoals de principes die ten grondslag liggen aan de wiskunde.
Als je iets doet of juist laat puur uit principe, moet je je afvragen of je eigenlijk niet hele goede redenen hebt om het te doen of te laten. Dan heb je meteen argumenten waarmee je misschien anderen kunt overtuigen hetzelfde gedrag te vertonen. Dat lukt je met principes alleen maar vanuit een machtspositie en door het opleggen onder dwang.
Zo kun je mij best overtuigen minder vlees te eten, met de juiste argumenten (onnodig dierenleed, milieu), maar niet met de opmerking dat vleeseten in principe slecht is.