Eric Schoenmaker

“Het leuke van het vak schrijven is dat je het nooit leert.”
Simon Carmiggelt

Blog

Waarom je met kerst (niet) naar Scrooge moet kijken.

Kijk eens door een andere bril naar films, deel 2.

  • 21 december 2018
  • Aantal weergaves: 1960
Waarom je met kerst (niet) naar Scrooge moet kijken.
Het is bijna kerst. En dan hangt er altijd een gezellige sfeer in huis. Lekker vroeg donker, open haard aan. Heerlijk, de feestmaand. Met name kerst vind ik een heerlijk feest, met als hoogtepunt: Scrooge.

A Christmas Carol, van Charles Dickens, die moet ik iedere kerst toch minimaal één maal hebben gezien. Ja, gezien: ik ga hier niet voor het boek. Maar wel het liefst een film in de echte Dickens sfeer van halverwege de 19de eeuw. Een moderne versie met Bill Murray, de Muppets of Mickey Mouse mag ook nog wel. Je moet echter wel oppassen: in de VS is ook veel Scrooge-meuk gemaakt. Het mooiste blijf ik toch de klassieke versies vinden.

Het is gewoon een mooi, klassiek verhaal. Van de gierige Scrooge die alleen maar met zijn bedrijfje bezig is, en erg op de centen is. Zijn medewerker, Bob Cratchit, wordt ook steeds gemaand niet te verkwistend met hout en inkt om te gaan.

Op kerstavond wordt hij dan bezocht door de geest van zijn oude business partner, Marley, die hem vertelt dat hij niet goed bezig is. Marley stuurt drie geesten op hem af. Eén die het verleden laat zien, één het heden en één die hem de toekomst laat zien. Scrooge krijgt te zien hoe vrolijk hij vroeger was, hoe kerst gevierd wordt bij zijn neef en bij Cratchit, die het met 5 of 6 kinderen waarvan 1 (Tiny Tim) ziek en daardoor gehandicapt. Tiny Tim zal het niet lang maken. En tot slot krijgt Scrooge te zien hoe eenzaam Scrooge zelf zal sterven. Waarbnij niemand om hem rouwt, en alleen een paar mensen nog wat geld proberen te verdienen van de van zijn sterfbed gestolen gordijnen.

Scrooge komt tot inzicht en betert zijn leven. Hij gaat weer kerst vieren bij zijn neef. En geeft Cratchit extra vrij en zelfs een opslag.
Fantastisch toch. Zeker voor Cratchit, die toch maar hard moest werken voor die paar centen.

Maar ja, werken voor onze centen moeten we bijna allemaal. Sommige werken wat harder en krijgen wat meer geld. Anderen maken meer uren en krijgen dan meer. En sommige leveren een betere kwaliteit en verdienen daardoor meer.

Ik heb een keer een collega gehad die vond dat hij opslag moest krijgen want nu hij een kindje had werd het leven wel een stukje duurder. We hebben hem vrolijk uitgelachen. Je krijgt betaald naar werk, niet naar het aantal kinderen dat je hebt, of omdat je voor je zieke moeder zorgt.

Toch vindt Charles Dickens dat Cratchit meer geld verdient omdat hij 5 of 6 kinderen heeft waarvan 1 gehandicapt. Laten we wel eerlijk zijn: 5 of 6 kinderen is nog weinig voor ie tijd (halverwege de negentiende eeuw): 9 of 10 was meer de standaard. Charles Dickens had er zelf 10.
Zo bekeken zou Cratchit iedere maand geld over moeten houden, juist omdat hij zo weinig kinderen had.
Chratchit kreeg gewoon een marktconform salaris betaald. Anders was hij wel ergens anders gaan werken. En, nee, hij had het niet breed, maar dat hadden de meeste het niet in die tijd. Maar Chratchit verdient meer salaris omdat hij het niet helemaal trekt? Of omdat hij een ziek kind heeft? Ik ga 'A Christmas Carol' toch ineens meer zien als een communistisch manifest. Is het door Charles Dickens geschreven of door Karl Marx?

A Christmas Carl Marx, is wellicht een betere naam voor het verhaal.

A Christmas Carol is helemaal geen verhaal over het belang van intermenselijke relaties en het waarde geven aan je leven. Het is gewoon een communistisch pamflet en daarmee moeten we het kerstfeest niet verzieken.
Maar ja, naar Home Alone wil ik al helemaal niet kijken…..
Misschien gooi ik maar gewoon een goed boek in het haardvuur en ga ik in gesprek met mijn familie en spelletjes spelen.

Hoe je je kerstdagen ook vult, ik wens je hele prettige kerstdagen en alvast de beste wensen voor het nieuwe jaar.